De risico’s van ongehuwd samenwonen: Wat gebeurt er bij overlijden?

Veel stellen wonen ongehuwd samen; zij sluiten geen samenlevingsovereenkomst en maken geen testament. Maar als een van de partners komt te overlijden kan dat leiden tot onaangename verrassingen.

Testament of samenlevingscontract: Wat is nodig?
Bij het samenwonen kunnen juridische documenten zoals een samenlevingscontract of testament van groot belang zijn. Een samenlevingscontract is bedoeld om afspraken te maken tijdens het samenwonen, zoals de verdeling van kosten en eigendommen. Een testament is noodzakelijk als u wilt regelen wie uw erfgenaam is na uw overlijden. Beide documenten kunnen van belang zijn, afhankelijk van uw persoonlijke situatie.

Wat wordt geregeld in een samenlevingscontract?
Een samenlevingscontract legt afspraken vast tussen u en uw partner. U kunt bijvoorbeeld bepalen hoe de gezamenlijke kosten worden verdeeld of wat er gebeurt met de bezittingen bij een eventuele scheiding. Ook voor externe partijen, zoals pensioenfondsen, is een samenlevingscontract belangrijk. Zo kan het recht op partnerpensioen vaak alleen worden verkregen als er een notarieel samenlevingscontract is opgesteld. Let wel, een samenlevingscontract regelt niet wie uw erfgenaam is; dat kan alleen via een testament!

Samenlevingscontract: Wanneer is het nodig?
Gaat u samenwonen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan, dan is een samenlevingscontract essentieel. Dit contract zorgt ervoor dat u juridische afspraken maakt over het samenleven. In tegenstelling tot gehuwde of geregistreerde partners, waarbij de wet de nodige zaken regelt, bent u zonder dit contract juridisch gezien vreemden voor elkaar.

Hoewel een samenlevingscontract veel zaken regelt, zoals de verdeling van gezamenlijke bezittingen, kan het niet bepalen wie uw erfgenaam is. Dit moet via een testament worden vastgelegd. Wel kunt u in een samenlevingscontract een zogenaamd ‘verblijvingsbeding‘ opnemen, waardoor de overgebleven partner de gezamenlijke bezittingen krijgt na overlijden. Wilt u dat ook uw privé bezittingen na uw overlijden naar uw partner gaan, dan is een testament nodig.

Testament: Wanneer is het nodig?
Ook al heeft u een samenlevingscontract, dan nog bent u niet automatisch elkaars erfgenaam. In Nederland kunt u elkaar alleen tot erfgenaam benoemen via een testament. Zonder testament erven in eerste instantie uw kinderen of uw ouders, broers en zussen, maar niet uw partner. Dit kan tot ongewenste situaties leiden, vooral als u samen een huis heeft. Wilt u uw partner financieel beschermen? Dan is een testament noodzakelijk.

Partnerpensioen: Heeft uw partner er recht op?
Veel pensioenregelingen bieden een partnerpensioen, maar dit geldt niet automatisch voor samenwoners. Om ervoor te zorgen dat uw partner recht heeft op dit pensioen na uw overlijden, moet u zelf actie ondernemen. Vaak is een notarieel samenlevingscontract vereist, en moet u aantonen dat u op hetzelfde adres woont.

Vragen? 
Heeft u vragen over erfenissen of over ongehuwd samenwonen? Wij staan klaar om u te helpen.