In de praktijk merken we dat het steeds vaker voorkomt: ouders die na een scheiding naar een ander land willen of vanuit het buitenland terug willen verhuizen naar Nederland. Er zijn steeds meer internationale relaties en mensen worden steeds mobieler. Wat zijn de juridische regels? Wat kun je doen als je toestemming wilt krijgen of juist niet wilt meewerken? En hoe beoordeelt de rechter zo’n verzoek? In deze blog leggen we alles stap voor stap uit.
1. Toestemming is verplicht
Wanneer ouders allebei het ouderlijk gezag over een kind hebben, mogen belangrijke beslissingen over het kind alleen samen worden genomen. Dit geldt ook voor een verhuizing naar het buitenland. Een ouder mag dus niet zonder toestemming van de andere ouder met het kind naar het buitenland verhuizen.
Wat als de andere ouder geen toestemming geeft?
Als de andere ouder weigert in te stemmen met de verhuizing, dan is het mogelijk om de rechter te vragen om vervangende toestemming te geven. Dit betekent dat de rechter beslist of de verhuizing mag doorgaan, ook zonder toestemming van de andere ouder.
2. Hoe beslist de rechter?
De rechter maakt een belangenafweging en kijkt naar diverse factoren voordat hij een beslissing neemt. Belangrijke vragen die de rechter stelt zijn onder andere:
A. Wat is het belang van het kind?
Het belang van het kind staat centraal. De rechter schat in of de verhuizing een positieve of negatieve invloed zal hebben op de ontwikkeling van het kind. Hierbij wordt gekeken naar zaken als:
– Stabiliteit in de opvoeding en verzorging.
– De mogelijkheid om contact te behouden met de achterblijvende ouder.
– De sociale en emotionele situatie van het kind.
– De leeftijd van het kind en in hoeverre hij/zij al geworteld is in de huidige omgeving.
Ook wordt gekeken hoe de gewenste verhuizing is voorbereid. Hoe is de huisvesting geregeld? Heeft de vertrekkende ouder direct een stabiel inkomen, is een verblijfsvergunning nodig/geregeld? Welke scholen en opvangmogelijkheden zijn er ? Etc.
B. Wat zijn de motieven van de ouder die wil verhuizen?
De ouder die wil verhuizen moet kunnen aantonen dat de verhuizing een hele goede reden heeft.
Bijvoorbeeld:
– Trouwen met een partner in het buitenland en/of een nieuw kind op komst.
– Terugkeren naar het land van herkomst om een sociaal netwerk te hebben.
– Een baan of carrièrekans in het buitenland.
De rechter zal kritisch kijken of de verhuizing noodzakelijk is en onderzoeken of er alternatieven zijn.
C. Wat is het belang van de achterblijvende ouder?
De rechter weegt ook mee wat de verhuizing betekent voor de ouder die achterblijft. Kan deze ouder nog steeds een rol spelen in de opvoeding? Is omgang met de toekomstige afstand nog haalbaar? Denk hierbij aan reismogelijkheden, kosten en de impact op de band tussen ouder en kind.
Heeft de vertrekkende ouder compensatie aangeboden voor het verminderde contact en de extra reiskosten? Door bijvoorbeeld aan te bieden dat het kind een groter deel van de schoolvakanties bij de achterblijvende ouder zal zijn en het vervoer voor zijn/haar rekening te nemen.
D. Wat is in het belang van het kind en wat wil het kind zelf?
Wat voor impact zou de verhuizing op het kind hebben? Bijvoorbeeld m.b.t. meer of minder contact met de familie, vriendjes, veranderen van school, huisvesting etc. Hoe vaak ziet het kind de achterblijvende ouder nu en wat zou daarin nog mogelijk zijn na de verhuizing?
Afhankelijk van de leeftijd kan de rechter het kind zelf vragen naar zijn of haar mening. Dit geldt met name voor kinderen ouder dan 12 jaar. Maar sommige rechtbanken betrekken kinderen al vanaf 8 jaar.
E. Hoe is de communicatie tussen de ouders?
Als ouders al slecht communiceren of veel conflicten hebben, kan dat meespelen in de beslissing. De rechter kijkt of de ouders in staat zijn samen goede afspraken te maken over bijvoorbeeld een omgangsregeling en vakantieverdeling.
3. Hoe bereid je een verzoek voor?
Wil je vervangende toestemming vragen aan de rechter? Dan moet je je goed voorbereiden. Hier zijn enkele belangrijke stappen:
– Dossier opbouwen: Verzamel bewijsstukken die laten zien waarom de verhuizing noodzakelijk en/of in het belang van het kind is (werkcontract, bewijs van betere woonomstandigheden, contacten met familie/sociaal netwerk, scholingsmogelijkheden, etc.).
– Een nieuwe omgangsregeling voorstellen: Maak een concreet plan over hoe de andere ouder contact kan blijven houden met het kind, bijvoorbeeld extra tijdens vakanties en digitale communicatie (videobellen).
– Juridisch advies inwinnen: Een familierechtadvocaat kan helpen om het verzoek praktisch en juridisch goed voor te bereiden en te onderbouwen. Of juist om je bij te staan als je geconfronteerd wordt met een dergelijk verzoek van de andere ouder.
De rechter kan in sommige gevallen de Raad voor de Kinderbescherming om advies vragen over de situatie.
5. Alternatieven voor juridische procedures
Een juridische procedure kan lang duren en emotioneel zwaar zijn. Ook is uitkomst onzeker, voor beide partijen. Daarom kan mediation een goede optie zijn. Bij mediation zoeken ouders samen naar een oplossing, met hulp van een neutrale mediator. Dit kan helpen om afspraken te maken over omgang, reizen en andere praktische zaken.
Conclusie
Verhuizen met een kind naar het buitenland na een scheiding is emotioneel en juridisch complex en vereist altijd toestemming van de andere ouder of een beslissing van de rechter. De rechter zal vooral kijken naar het belang van het kind en de gevolgen voor beide ouders. Goede voorbereiding, realistische omgangsafspraken en eventueel mediation kunnen bijdragen aan een succesvolle uitkomst.
Heb je juridische hulp nodig bij een kwestie rondom internationale verhuizing en gezag? Neem dan contact op met een van onze gespecialiseerde familierechtadvocaten.
Deze blog is geschreven door Wampie van Arkel
